De stichting Literatuur en Geneeskunde heeft als één van haar doelstellingen het organiseren van symposia, waar een actueel medisch en maatschappelijk probleem vanuit de kunsten, in het bijzonder de romanliteratuur, wordt belicht.
Het eerste symposium was op zaterdag 30 November 2024 in de OBA in Amsterdam. Het onderwerp was De lijdende kunstenaar. Ruim 200 mensen bezochten het symposium. De voordrachten zijn gebundeld in ons tijdschrift van 31 december 2024, zie aldaar.
Het tweede symposium is op zaterdag 29 November 2025 en heeft als onderwerp verslaving.
De verslavende en verwoestende uitwerking van veel roesmiddelen was al bekend voordat de meeste middelen werden verboden. De negatieve effecten zijn dan ook terug te lezen in menig roman. Tegelijkertijd was bekend dat dat sommige roesmiddelen, zeker op de korte termijn, de waarneming konden verscherpen, mogelijk zelfs de menselijke creativiteit zouden bevorderen. Roes- en genotsmiddelen kunnen natuurlijk voor velen een weldaad vormen. Over deze spanning tussen genot en ellende gaat deze middag, het tweede symposium dat de Stichting Literatuur en Geneeskunde organiseert.
Datum: 29 november 2025
Inloop 13.00 uur, aanvang 13.30 uur, einde c. 17.30 uur, gevolgd door een borrel
Locatie: Openbare Bibliotheek Amsterdam, Oosterdokskade 143
Programma:
Opening
Arko Oderwald, voorzitter van de stichting Literatuur en Geneeskunde
Introductie
Laura Prins, docent Kunstgeschiedenis Universiteit Utrecht
Verslaving: geen chronische hersenziekte, geen immoreel gedrag, maar gecompromitteerde keuze, met implicaties voor behandeling
Reinout Wiers, hoogleraar Ontwikkelingspsychopathologie Universiteit van Amsterdam
Verslaving op recept
Henriëtte van der Horst, emeritus hoogleraar Huisartsgeneeskunde Amsterdam UMC
Verslavingsverhalen: historisch perspectief op ervaringskennis en middelenproblematiek
Gemma Blok, hoogleraar Geschiedenis van de psychiatrie, Universtiteit Utrecht & Open Universiteit
‘Junkieverdriet’: het korte leven van cultdichter Jotie T’Hooft
Aafke de Groot, arts Ouderengeneeskunde Amsterdam UMC
Chaoskampf: Over de Zweedse schilder-schrijver Lars Lerin
Sander Kollaard, schrijver
Tussendoor poëzie, voorgedragen door Coes Delprat, arts Voortplantingsgeneeskunde.
Dit symposium wordt mede mogelijk gemaakt door de Stichting Literatuur en Geneeskunde, maar de stichting kan niet alle kosten dragen. U kunt kaartjes bestellen door u aan te melden via email op symposiumlitmed2025@gmail.com. Vervolgens graag 27,50 euro per persoon overmaken op rekening NL37 SNSB 0939 5063 78, ten name van de stichting Literatuur en Geneeskunde. Voor studenten geldt het gereduceerde tarief van 12,50 euro.
Alle voordrachten zullen worden gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Literatuur en Geneeskunde van 30 december 2025, gratis online te lezen op www.literatuurengeneeskunde.nl. Ook downloaden als pdf is mogelijk.
Afbeelding: De absintdrinker (detail) van Viktor Oliva, 1901, Café Slavia, Praag
Tot slot
Het symposium is een voortzetting van de reeks symposia die zijn georganiseerd door het VUmc, later AmsterdamUMC.
Bij dat symposium hoorde een boek met essays, poëzie en originele fragmenten over het thema van het symposium, onder redactie van Arko Oderwald, Koos Neuvel en Abel Thijs. De boeken worden sinds 2004 uitgegeven door de Tijdstroom in Utrecht. Ze zijn nog steeds verkrijgbaar! Een overzicht van de reeds verschenen boeken vindt u hier.
En: tijdens de Coronatijd werd het AmsterdamUMC symposium twee keer online uitgezonden. U kunt met deze link naar de registratie van het 2020 symposium kijken. Het onderwerp in 2021 was Anatomie van de patient. Met deze link kunt u naar dit symposium kijken.
U kunt zich ook inschrijven voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.
Laatste update: 12 September 2025