De stichting Literatuur en Geneeskunde heeft nascholingscursussen voor artsen ontwikkeld waarin aan de hand van romanliteratuur, films en poëzie met een eigen inbreng van de deelnemers thema’s uit de medische praktijk besproken worden.
Er zijn cursussen van 1 dag in Nederland en cursussen van 3 – 4 dagen in Europese steden. De groepsgrootte is minimaal 6 en maximaal 12 deelnemers. De cursussen zijn toegankelijk voor alle artsen.
Accreditatie is verleend.
De organisatie van de cursussen in Europa neemt altijd veel tijd in beslag. Vandaar dat we altid zo vroeg mogelijk willen weten of er mensen genoeg zijn om een cursus vast te stellen. In 2025 wordt er uiteindelijk 1 Europese nascholing gegeven: van 9 – 13 Oktober in Lübeck. In 2026 bieden we twee nascholingen in Europa aan: Van 10 tot en met 15 April in Londen en van 9 – 13 September in Lissabon.
2026
Thema: Zeggenschap over ziekte
Londen
Docenten: Arko Oderwald & Henriëtte van der Horst
Literair materiaal
• Julian Barnes: Arthur & George
• Arthur Conan Doyle: Sherlock Holmes
• Virginia Woolf: Mrs Dalloway
• Virginia Woolf: On being ill
• Ian McEwan: Zaterdag
• Ian McEwan: De kinderwet
• The elephant man (film)
Datum
10 – 14 April 2026
Hier is het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Thema: Geneeskunde en dictatuur
Lissabon
Docenten: Arko Oderwald, Abel Thijs en Ines Amaro
Literair materiaal
• José Saramago: Het jaar van de dood van Ricardo Reis
• António Lobo Antunes: Reis naar het einde.
• Pascal Mercier: Nachttrein naar Lissabon
• Jan Slauerhoff: Gedichten
• Antonio Tabucchi: Requiem en Pereira verklaart
Datum
9 – 13 September 2026
Hier is het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Daarnaast is het in 2026 mogelijk te kiezen voor een andere cursus, of in Nederland, of in Europa. Maar daarvoor moet je zelf wat doen. Er zijn minimaal zes mensen nodig om een cursus door te laten gaan. Iedereen die minimaal zes mensen heeft verzameld voor een bepaalde cursus (zie hieronder) kan zich melden om daarover afspraken te maken. Email: nascholing@litmed.nl. Hieronder de cursussen die wij aanbieden.
Scholing op locatie: Cursussen in Nederland
In Nederland bieden wij een vijftal cursussen aan. De cursussen worden gegeven in Doorn. In deze interactieve cursussen wordt literair materiaal gebruikt als startpunt voor discussie en reflectie. De cursussen zijn altijd in een weekend en bestemd voor minimaal 6 en maximaal 12 deelnemers. De eendaagse cursussen kosten inclusief lunch 225 euro (12 deelnemers) of 450 euro (6 deelnemers). Het precieze aantal deelnemers (tussen 6 en 12) zal de uiteindelijke prijs bepalen. We bieden de volgende cursussen aan:
Opleiden en opgeleid worden. Een cursus van twee dagen
Docenten: Arko Oderwald, Henriëtte van der Horst, Aafke de Groot en Coes Delprat.
Literair materiaal:
Simon Vestdijk: Gedeelten uit de Anton Wachter cyclus
Richard Selzer: Gedeelten uit Letters to a young doctor.
Samuel Shem: The House of God
Franz Kafka: een plattelandsdokter
Anton Tsjechov: Zaal nr. 6
De middag van de tweede dag wordt besteed aan poëzie en geneeskunde
Hier het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Wat is ziekte en wat is genezen?
Docenten: Arko Oderwald en Henriëtte van der Horst
Literair materiaal:
• Joachim Machado de Assis: De psychiater
• Per Olav Enquist: De vijfde winter van de magnetiseur
• Alissa Walser: Nachtmuziek
Hier het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Dementie
Docenten: Arko Oderwald, Henriëtte van der Horst, Bert Keizer
Literair materiaal
• Michael Ignatieff: Reis naar het ongerijmde
• Bernlef: Hersenschimmen
• The father (film)
Hier het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Levenseinde
Docenten: Arko Oderwald, Henriëtte van der Horst, Bert Keizer.
Literair materiaal:
• Jacoba van Velde: De grote zaal
• Amour (film)
Hier het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Het is ook mogelijk om een cursus samen te (laten) stellen over andere onderwerpen dan de hierboven genoemde. Neem daarvoor contact op: nascholing@litmed.nl
Scholing op locatie: Cursussen in Europa
Er zijn er ook scholingen op locatie in Europese steden. Dat zijn cursussen van 3 – 5 dagen waarin medische romans worden besproken die zich afspelen in de desbetreffende stad en die gekoppeld zijn aan specifieke medische thema’s. ’s Ochtends worden meestal de romans besproken en ’s middags worden er plaatsen bezocht die een rol spelen in de romans. De thema’s van deze cursussen zijn:
• Geneeskunde in de 19e eeuw (en de lessen voor onze tijd)
• Het perspectief van de patiënt
• Zeggenschap over ziekte
• Empathie, Compassie en Medelijden
• Medische fouten
• Geneeskunde en dictatuur
• Trauma
• Infectieziekten
• Dokter en patiënt
De nascholingen zijn mogelijk in:
Parijs (twee cursussen),
Wenen,
Triëst,
Lissabon,
Rouen,
Davos/Zürich, (Thomas Mann 2: De Toverberg)
Lübeck, (Thomas Mann 1: De Buddenbrooks)
München, (Thomas Mann 3 Dr Faustus)
Dresden,
Londen
Berlijn.
Salzburg
De cursussen worden begeleid door twee docenten, waarvan in ieder geval 1 docent praktiserend arts is of recent was. De kosten van een cursus in Europa zijn mede afhankelijk van het aantal deelnemers en variëren van 900 – 2000 euro. Als duidelijk is hoeveel mensen er mee gaan wordt de definitieve prijs berekend. Inbegrepen zijn in ieder geval de kosten voor de cursus, de hotelovernachtingen en een aantal avondmaaltijden. De reis is niet bij de prijs inbegrepen. Hieronder een korte beschrijving van de inhoud van de cursussen.
Thema: Infectieziekten
Davos en Zürich
Docenten:
Arko Oderwald en Coes Delprat
Literair materiaal:
• Thomas Mann: De Toverberg
Hier is het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Thema: Trauma
Dresden
Docenten: Arko Oderwald, David van den Akker en Coes Delprat
Literair materiaal
• Uwe Tellkamp: Der Turm
• Henri Coulonges: Vertrokken
• Harry Mulisch: Het stenen bruidsbed
• Kurt Vonnegut: Slachthuis 5
• Erich Kästner: Oorlogsdagboek
Hier is het programma
Inschrijven: mail aan nascholing@litmed.nl
Thema: Het perspectief van de patiënt
Parijs 1
Docenten: Arko Oderwald en Henriëtte van der Horst
Literair materiaal
• Emile Zola: Thérèse Raquin
• Louis-Ferdinand Céline: Reis naar het einde van de nacht
• Andrew Miller: Puur
• Georges Simenon: De klokken van Bicetre
• Georges Simenon: Maigret en de clochard
• Marcel Proust: fragment uit Op zoek naar de verloren tijd
Hier is het programma
Thema: Geneeskunde in de 19e eeuw
Lübeck (Thomas Mann 1: Buddenbrooks)
Docenten: Arko Oderwald en Abel Thijs
Literair materiaal
Thomas Mann: Buddenbrooks
Heinrich Mann: De blauwe engel
Hier is het programma
Thema: infectieziekten
München (Thomas Mann 3: Dr. Faustus)
Docenten: Arko Oderwald en Abel Thijs
Literair materiaal
Thomas Mann: Dr. Faustus
Hier is het programma
Thema: Arts en dictatuur
Berlijn
Docenten: Arko Oderwald en (nog onbekend)
Literair materiaal
Martin Kluger: Henri Henriëtta
Alfred Döblin: Berlin Alexanderplatz
Günter Grass: De rokken van de ui
Klaus Mann: Mefisto
Hans Fallada: Alleen in Berlijn.
Christa Wolf: De stad der Engelen
Juli Zeh: Onder buren
Hier is het programma
Thema: Geneeskunde in de 19e eeuw
Rouen
Docenten Arko Oderwald, Abel Thijs en Laura Prins
Literair materiaal
Gustave Flaubert – Madame Bovary
Gustave Flaubert: Bouvard en Pécuchet
Guy de Maupassant – Bed nr 29, De horla, De duivel en Hoofdpijn
Julian Barnes: Flauberts papegaai
Hier is het programma
Thema; Medische fouten
Triëst
Docenten: Arko Oderwald en Abel Thijs
Literair materiaal
James Joyce: De doden
Claudio Magris: Het museum van de oorlog
Italo Svevo: De bekentenissen van Zeno
Pascal Mercier: Het gewicht van de woorden
Rainer Maria Rilke: De elegieën van Duino (fragment)
Umberto Saba: Fragmenten
Hier is het programma
Thema: perspectief van de patiënt
Parijs 2
Docenten: Arko Oderwald, Abel Thijs, Laura Prins
Literair materiaal
Per Olov Enquist: Blanche en Marie
Victoria Mas: Het bal der gekken
Marco Kamphuis: Aurore
Charles Baudelaire: De bloemen van het kwaad
Julian Barnes: De man in de rode mantel
Julian Barnes: Hoogteverschillen
Michèle Desbordes: De blauwe jurk van Camille,
Films: Camille Claudel (1988) en Camille Claudel 1915 (2013)
Hier is het programma
Thema: Medelijden, empathie en compassie
Wenen
Docenten: Arko Oderwald en Bert Keizer (onder voorbehoud)
Literair materiaal
Irvin Yalom: Nietzsche’s tranen
Thomas Bernhard: De neef van Wittgenstein
Stefan Zweig: Ongeduld
Joseph Roth: Job
Michael Kumpfmüller: De heerlijkheid van het leven
Hier is het programma
Thema: Het perspectief van de patiënt
Salzburg
Docenten: Arko Oderwald en (nog onbekend)
Literair materiaal
Stefan Zweig: Schachnovelle
Georg Trakl: Gedichten
Thomas Bernhard: De oorzaak
Thomas Bernhard: Een kind
Thomas Bernhard: De kelder
Thomas Bernhard: De adem
Thomas Bernhard: De koude
Thomas Bernhard: Vorst
Hier is het programma
Laatste update 5 Juni 2025