De stichting Literatuur en Geneeskunde heeft als één van haar doelstellinegn het organiseren van symposia, waar een actueel medisch en maatschappelijk probleem vanuit de kunsten, in het bijzonder de romanliteratuur, wordt belicht.
Het eerste symposium was op zaterdag 30 November 2024 in de OBA in Amsterdam. Het onderwerp was De lijdende kunstenaar. Ruim 200 mensen bezochten het symposium. De voordrachten zijn gebundeld in ons tijdschrift van 31 december 2024, zie aldaar.
Het tweede symposium zal op zaterdag 29 November 2025 zijn en heeft als onderwerp verslaving.
Tot in het begin van de twintigste eeuw waren nu als zeer gevaarlijk beschouwde en zeer illegale roesmiddelen als opium, morfine, cocaïne en heroïne vrij makkelijk en legaal te krijgen. En misschien is het nog merkwaardiger dat in het grootste deel van de westerse wereld dat nog steeds geldt voor alcohol. Wie zich daarover verbaast, doet dit waarschijnlijk omdat de verslavende en verwoestende uitwerking van deze middelen zo evident is. Deze negatieve consequenties waren al ver voordat de meeste middelen werden verboden, algemeen bekend. Beaudelaire schrijft daarover in het midden van de negentiende eeuw. Maar ook was bekend dat sommige roesmiddelen, zeker op de korte termijn, de waarneming konden verscherpen en vooral: de menselijke creativiteit konden bevorderen. Roes- en genotsmiddelen kunnen voor velen ook een weldaad vormen. Over deze spanning tussen genot en ellende gaat deze middag.
Het symposium wordt gehouden in de Openbare Bibliotheek in Amsterdam, Oosterdokskade 143.
Programma (titels van de bijdragen onder voorbehoud)
Voordrachten van:
Laura Prins. Artificiële paradijzen. Baudelaire en de roes
Reinout Wiers. Verslaving als biased choice
Henriëtte van der Horst. Verslavende praktijken: oxycodon
Gemma Blok. Geschiedenis van de verslaafde
Aafke de Groot. De verslaafde: Jotie ’t Hooft
Anne-Fleur van der Meer. Michael Boelgakov en morfine
Henk Maassen. Malcolm Lowry en alcohol in Under the Vulcano (film)
Sander Kollaard. Literaire verslaving
Tussen de bedrijven door Coes Delprat met poëzie en in de pauze waarschijnlijk weer muziek.
Dit symposium wordt mogelijk gemaakt door de stichting Literatuur en Geneeskunde, maar de stichting kan niet alle kosten dragen. U kunt kaartjes bestellen door u aan te melden via email op symposiumlitmed2025@gmail.com Er mogen meerdere personen op één kaartje. Studenten betalen 13,50 euro. Houd er rekening mee dat de verwerking van uw aanmelding ongeveer drie weken kan duren in de zomertijd. Er worden ongeveer 220 kaartjes beschikbaar gesteld.
Alle voordrachten zullen worden gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Literatuur en Geneeskunde van 31 december 2025, gratis online te lezen op www.literatuurengeneeskunde.nl. Ook downloaden als pdf is mogelijk.
Tot slot
Het symposium is een voortzetting van de reeks symposia die zijn georganiseerd door het VUmc, later AmsterdamUMC.
Bij dat symposium hoorde een boek met essays, poëzie en originele fragmenten over het thema van het symposium, onder redactie van Arko Oderwald, Koos Neuvel en Abel Thijs. De boeken worden sinds 2004 uitgegeven door de Tijdstroom in Utrecht. Ze zijn nog steeds verkrijgbaar! Een overzicht van de reeds verschenen boeken vindt u hier.
En: tijdens de Coronatijd werd het symposium twee keer online uitgezonden. U kunt met deze link naar de registratie van het 2020 symposium kijken. Het onderwerp in 2021 was Anatomie van de patient. Met deze link kunt u naar dit symposium kijken.
U kunt zich ook inschrijven voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.
Laatste update: 17 Juni 2025